Happy Juice: een sappig piramidespel

Happy Juice beweert allerlei kwaaltjes op te lossen, maar is niets meer dan een pseudowetenschappelijke piramidezwendel op basis van zogenaamde wondersapjes

Heb jij klachten zoals vermoeidheid, angst en paniek, een opgeblazen gevoel, weinig rust in je hoofd, moeite met afvallen of een trillend ooglid? Dan zou je volgens sommige onzinfluencers zomaar eens een verstoorde cortisolbalans kunnen hebben!

Dat klinkt nogal schadelijk en heftig, maar niet gegriend! Geheel toevallig hebben diezelfde onzinfluencers de oplossing voor handen! Houd je vast: een sapje. Een sapje waar je weer hartstikke gelukkig van wordt, dus het heet dan ook heel toepasselijk ‘Happy Juice’. Waar wacht je nog op? Bestel nu!

Wondersapje

Het is een bekende online marketingtechniek: praat mensen een vaag probleem aan dat tal van oorzaken kan hebben en biedt ze vervolgens een oplossing aan die waarschijnlijk totaal niet werkt. Verscheidene vrouwelijke influencers¹ terroriseren de laatste weken Instagram met deze verkooppraatjes. Vrijwel elke klacht zou komen door iets met je cortisol en dat is natuurlijk best geloofwaardig: cortisol staat bekend als het stresshormoon en stress an sich kan funest zijn voor de gezondheid. Door alles aan cortisol te hangen én een sapje aan te bieden dat de cortisol weer in balans brengt, lijkt het alsof ze een waar wondersapje promoten dat elk mankementje verhelpt.

Leuk om hierbij te vermelden is dat deze vrouwen meestal eerder al cursussen of andere supplementen promootten om weer helemaal in energetische balans te komen. Maar blijkbaar vinden ze nu zelf ook dat dit allemaal onzin was en hun klachten al die tijd al waren te wijten aan een verstoorde cortisolbalans. En voor een verstoorde cortisolbalans is natuurlijk maar een oplossing: een cortisolmocktail genaamd Happy Juice.

Wetensap

Hoe zit het met de onderbouwing? Overal waar Happy Juice wordt aangeprezen, worden de volgende statistieken erin geslingerd:

Dit lijkt me allemaal al vrij onwaarschijnlijk, maar dat laatste percentage… 105% afname? Hoe dan?

Ik heb tal van accounts exact deze beweringen zien doen. Ik kan ze wel allemaal onder elkaar zetten, maar daar wordt de nieuwsbrief niet leesbaarder en overzichtelijker van. Wat belangrijk is dat ze allemaal exact deze tekst op Instagram of hun website zetten.

Ook de meest vooraanstaande Happy Juice-profeet in Nederland, Marije Hofman (op Instagram LifeofMarije), bericht continu over deze percentages. Zij is influencer en - hoe kan het ook anders - orthomoleculair therapeut met zo’n 20.000 volgers. Ze is online zo enthousiast over Happy Juice dat ik verwacht dat ze een dezer dagen zo’n sapje ten huwelijk gaat vragen. Marije promootte overigens eerder ook nog vrolijk essentiële olietjes met hetzelfde enthousiasme als nu Happy Juice, maar daar is ze blijkbaar ook vanaf gestapt. Ik heb haar een tijdje gevolgd en ze is te vinden ofwel op Ibiza, ofwel ziek op bed. Zo wonderbaarlijk genezend lijken die sapjes dus al niet te zijn.

Ik vroeg Marije en alle andere influencers die ik Happy Juice heb zien promoten naar een bron. De ijdele hoop eens even lekker een flinke stapel overzichtsstudies en gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken door te kunnen spitten, verdween als sneeuw voor de horizon toen ik van elke benaderde sapkanjer dezelfde tekst terug kreeg:

Een lijstje met PDFjes. Voor de geïnteresseerden, dit zijn respectievelijk de links:
Mentabiotics
Edge
Energy+

Hier is natuurlijk behoorlijk wat mis mee, maar voornamelijk drie dingen:

1. Het gros van de onderzoeken zijn geen klinische onderzoeken, maar onderzoeken naar biomedische mechanismen in petrischaaltjes, onderzoeken naar ratten of muizen, of papers die helemaal niks te maken hebben met (de bestanddelen van) Happy Juice. Waarom dit een probleem is? Mensen zijn geen petrischaaltje en geen ratten of muizen, dus dit soort onderzoeken kun je niet zomaar extrapoleren naar claims over de werking van sapjes in mensen.

2. Als je toch hebt aangetoond dat bepaalde ingrediënten superduper werken voor je gezondheid (wat dus in deze niet eens is gebeurd), dan betekent dat nog niet dat een elixirtje van al deze ingrediënten al deze gezondheidsvoordelen combineert. Stoffen kunnen bijvoorbeeld met elkaar reageren. Als je roept dat het klinisch bewezen is dat Happy Juice allerlei gezondheidsvoordelen heeft, is het enige geldige bewijs dat je kunt aandragen daadwerkelijke klinische onderzoeken naar Happy Juice, en niet allerlei onderzoeken naar geïsoleerde bestanddelen. Een vrij basale wet in de voedingswetenschap.

3. Het moederbedrijf, Amare zelf, heeft een hele vette disclaimer op de website staan, die eigenlijk alles zegt:

Uiteraard heb ik dit ook weer neergelegd bij de loopvrouwen van Happy Juice zelf en ze gevraagd of ze deze bronnen zelf wel gelezen hebben. En wat ze van die disclaimer vinden. Ik ben vervolgens door vrijwel iedereen geblokkeerd of genegeerd. Marije was niet te spreken over mijn ‘vingerwijzende energie’:

Wat hier gebeurt, is marketingtechnisch briljant, maar ethisch gezien verwerpelijk. Het moederbedrijf Amare laat allerlei nuttige nitwits in de vorm van vrolijke vrouwen dit sapje aanprijzen met allerlei foute en verboden claims en wuift met een dergelijke disclaimer de eigen verantwoordelijkheid weg. Terwijl het wel bakken met geld eraan verdient.

Hoe?

Amare is in de VS een van de bekendste zogeheten multi-level marketingbedrijven (MLM). Over deze bedrijfsstructuur schreef ik eerder:

---

Alles wat je moet weten over multi-level marketing (MLM)

---

We zien de vrouwen van het Happy Juice-animatieteam dus vrolijk sapjes promoten met claims die ze zelf waarschijnlijk niet eens snappen, terwijl ze achter de schermen meer verdienen door nieuwe verkopers te ronselen voor Amare. Die op hun beurt weer die sapjes moeten verkopen.

Nieuwe verkopers moeten om te beginnen vaak een gigantisch pakket ter waarde van honderden of zelfs duizenden euro’s afnemen om te verkopen. En als je een nieuwe verkoper de piramide in weet te zuigen, krijg je een percentage van alle verkopen van diegene en als deze nieuwe verkoper op haar beurt weer iemand anders vindt om sapjes te verpatsen, krijg je daar ook weer een percentage van. Een ouderwetse piramidestructuur.

Piramidespel

Een multi-level marketing bedrijf lijkt dus in vrijwel alles op een piramidespel, met een groot verschil: bij MLM’s worden ook producten verkocht. Deze producten, vaak sapjes, olietjes, supplementen en andere welzijnspruttel, zorgen niet alleen voor extra geld in het laatje, maar maken de boel ook een stuk lastiger te reguleren.

Ik sprak eerder Dr. Claudia Groß, universitair docente aan Institute for Management Research van de Radboud Universiteit. Zij deed onderzoek naar MLM’s en schreef het document MLM Explained. Groß: ‘Een piramidespel is verboden en valt onder de Kansspelenautoriteit. Het is namelijk allesbehalve zeker of je je geld kunt terugverdienen als je instapt.’

In Nederland mag je zonder vergunning geen kansspel aanbieden, dus dat is een prima slot op de deur wat betreft piramidespellen. Doordat er bij MLM’s producten worden verkocht, is het echter geen kansspel. De Kansspelautoriteit is dus niet meer verantwoordelijk.

Daarbij komt dat veel bedrijven een internationaal hoofdkantoor hebben. De EU-wetgeving biedt wat dat betreft weinig soelaas. Volgens richtlijn 2005/29/EC:

Bij MLM’s ligt de nadruk op papier op het verkopen van producten, maar worden de grootverdieners vooral rijk door juist de introductie van andere consumenten.

Dit zal ook Marije beamen:

Hier wordt geclaimd dat je niets in hoeft te kopen en niet vast zit aan maandelijkse bestellingen. Dit wordt bij verscheidene MLM’s beweerd, weet ik uit eerste hand. In de praktijk worden verkopers alsnog onder druk gezet maandelijks in te kopen.

Hier worden potentiële verkopers dus lekker gemaakt met een gigantisch passief maandinkomen, terwijl deze bedragen in de praktijk nooit haalbaar zijn voor verkopers in MLM’s. Groß: ‘Ik had onderzocht hoe dit zit bij Amway, een andere MLM: de inkomensbeloftes varieerden van 10.000 euro tot 20.000 euro per maand, terwijl de gemiddelde distributeur 117 euro per maand verdiende.’

Legaal?

Nu denk je natuurlijk: waarom is dit niet illegaal en waarom wordt er niet tegen opgetreden? Hiervoor verwijs ik je graag naar het stuk dat ik eerder schreef, maar kort gezegd:

• Doordat er ook producten worden gekocht, vallen MLM’s niet onder de Kansspelautoriteit;

• Omdat het gaat om producten, zou je misschien verwachten je te kunnen beroepen op het consumentenrecht, maar het probleem ligt meestal niet bij de producten. ‘Als je verkoper wordt, ben je bovendien geen consument meer, maar aanbieder,’ aldus Groß. Dan betreed je een heel nieuw juridisch veld en gaat die richtlijn niet eens meer op;

• Door het totale gebrek aan wetgeving is er ook geen toezichthouder. Niemand houdt misstanden bij en voor een melding kun je nergens terecht. Daarom doet de politiek er ook niks mee: er zijn immers geen meldingen of bekende misstanden;

• En zelfs als dit al zou kunnen, zouden veel benadeelden zich niet melden. Bij een MLM heeft iemand zijn of haar netwerk ingezet om de producten te verkopen en waarschijnlijk de sociale omgeving veel geld gekost. Soms zelfs tot ruzie toe. Zie dan maar eens toe te geven dat je fout zat naar je familie en vrienden toe. Laat staan in het openbaar, als je bijvoorbeeld een dergelijk bedrijf aan wil klagen en dus toe moet geven dat je voor gigantisch veel geld de boot in bent gegaan. Bovendien hebben sommigen er al gigantische bedragen in zitten en bijvoorbeeld hun baan opgezegd. Ze zijn afhankelijk van de inkomstenbron en zitten dus klem.

Kortom, Happy Juice is niets meer dan pseudowetenschappelijke welzijnszwendel. Een piramidespel voor online roofdieren die het hebben gemunt op goedgelovige sociale-mediagebruikers, dat enkel en alleen kan bestaan bij de gratie van afwezige wetgeving. Het overtreedt, op wat verboden claims na, niet de wet, maar overschrijdt des te meer de ene na de andere ethische grens.

Maar hey, financiën zijn ook deel van een goede gezondheid!

Mijn analyse? Happy Juice zorgt voor:

• 60% afname van kritisch denkvermogen

• 55% afname van vrienden

• 50% afname van integriteit

• 49% afname van spaargeld

• 70% toename van schuldgevoel

• 211% toename van irritatie in je omgeving

• 105% afname van geloofwaardigheid

Wil je hiervoor een bron? Stuur me een bericht, dan heb ik een PDF’je voor je.

Andere MLM’s

Amare is uiteraard niet het enige bedrijf dat deze piramidepraktijken bezigt. Kijk vooral uit voor andere MLM-bedrijven die naast Amare actief zijn in Nederland:

• Young Living Essential Oils

• doTerra

• Forever Living

• Eqology

• Neumi

• IM Academy

• Healy

• Herbalife

Oproep

Ben jij of ken jij mensen die vuistdiep in een MLM zitten of zaten en hierover al dan niet anoniem willen vertellen? Zij kunnen mij benaderen via sjamadriaan@gmail.com.

Vond je dit gratis artikel hartstikke te gek? Overweeg dan een donatie, als je mij financieel wil steunen.

Of beter nog: word lid van de betaalde nieuwsbrief, dan krijg je er iets voor terug :)

Dat kan ook via iDeal, zowel een maandabonnement als een voordelig jaarabonnement. Wel zo handig.

1. De actiefste accounts (vanaf ongeveer 5.000 volgers) die ik heb gevonden die Happy Juice promoten (mijd deze dus als de pest):

LifeofMarije

Natassja.Grundlingh

MindyourfeedNL

Marleen_bosmann

Huisjemetgeluk

Kirstendebruijnkoopmans

Keuzekracht

Raisingmyredheads