Alles wat je moet weten over multi-level marketing (MLM)

Een piramidespel van pseudowetenschappelijke prullaria

Dec 11, 2023

∙ Paid

‘Wil jij een extra zakcentje verdienen, gewoon vanuit je huis? En meer vrijheid? En wil je ook nog eens bijdragen aan een betere gezondheid voor jou en je omgeving?’

Menig coach, sporter, therapeut of diëtist op Instagram is wel eens door een wildvreemde benaderd met dit soort vragen. Diegene verkoopt meestal olietjes, supplementen of andere welzijnsgerelateerde rommel en probeert anderen over te halen dit ook te doen. Vaak moet je om te beginnen duizenden euro’s aan het product inslaan, waarvan je recruiter een percentage krijgt. Vervolgens kun je zelf aan de bak met de verkoop van het spul of beter nog: ook weer nieuwe verkopers op de kop tikken. Waar doet dit aan denken?

In Nederland is er vooral online een opmars merkbaar van zogeheten multi-level marketing bedrijven, ook wel MLM’s genoemd. Dit zijn bedrijven met een piramide-achtige constructie. Maar waar bij piramidespelen het vaak gaat om geld inleggen met de belofte op meer geld, worden er bij MLM’s fysieke producten verkocht.

Ze verkopen via distributeurs producten als supplementen, olietjes en andere rotzooi, vaak met foute claims. Claims gemaakt door de verkopers zelf, die zonder fysieke winkel direct aan hun (sociale) omgeving verkopen. Dit alles maakt dat MLM’s erg lastig aan te pakken zijn en er dus steeds meer mensen vallen voor dit soort praktijken, in de schulden belanden en sociale contacten kwijtraken. Het bedrijf zelf was zijn handen in wettelijke onschuld.

An illustration of a multi-level marketing (MLM) company with a pseudoscientific theme. The image features a large, bustling office environment filled with representatives of the MLM company. These representatives are engaged in various activities like promoting pseudoscientific health products, discussing strategies with potential clients, and conducting presentations with charts and graphs that claim health benefits without scientific backing. The office is adorned with posters of pseudoscientific claims, shelves filled with bottles of 'miracle' supplements, and gadgets claiming health benefits. The atmosphere is lively, with people enthusiastically marketing their products in a modern, well-lit office setting.

Piramidespel in legaal jasje

Een piramidespel en een multi-level marketing (MLM) bedrijf lijken zoals gezegd op elkaar, met als grootste verschil dat er bij MLM’s ook producten worden verkocht. Deze producten zorgen niet alleen voor extra geld in het laatje, maar maken de boel ook een stuk lastiger te reguleren.

Ik sprak Dr. Claudia Groß, universitair docent aan Institute for Management Research van de Radboud Universiteit. Zij deed onderzoek naar MLM’s en schreef het document MLM Explained.

Keep reading with a 7-day free trial

Subscribe to Sjamadriaan to keep reading this post and get 7 days of free access to the full post archives.