15 Comments
User's avatar
Lab Tales by Shuraila, PhD's avatar

Bedoel je ‘als je door een microscoop naaar de samenstelling kijkt’ figuurlijk? Want andere verschillen dan bacteriën ga je ook niet zien door een microscoop. Verder ben ik geen melkdrinker en al helemaal geen rauwe melk drinker. Ik ben tenslotte geen kallfje.

Expand full comment
Adriaan ter Braack's avatar

Ja figuurlijk maar ik zie nu in dat dit geen goede beschrijving is omdat het terugleest alsof ik t letterlijk bedoel.

Expand full comment
Mieke Ruisaard's avatar

Het is een heel verhaal, maar ik kan alleen voor mezelf spreken. Wanneer ik melk uit de supermarkt drink, krijg ik last van mijn buik en darmen. Wanneer ik rauwe melk drink niet. Waar ligt dat dan aan? Ik ben blij dat ik het in de buurt kan kopen en vind dat iedereen dat voor zichzelf moet kunnen bepalen wat ie eet en drinkt.

Expand full comment
Adriaan ter Braack's avatar

Weet ik ook niet en dat lijkt me verder prima. Het gaat denk ik verkeerd als mensen het massaal aan gaan raden met foute claims

Expand full comment
Marco van den Brand's avatar

Ik ben wel zeker een voorstander van rauwe producten. Bijvoorbeeld Kefir gemaakt van rauwe melk. Sindskort weet ik waar ik rauwe melk kan kopen, dus ik wil het graag zelf gaan onderzoeken. Er gaat weinig boven de eigen ervaring. Meestal duurt het jaren voordat de wetenschap bevestigd wat gebruikers al lang wisten.

Expand full comment
Else's avatar

Hoi Adriaan, welke studies tonen aan dat probiotica in rauwe melk niet of nauwelijks gezondheidsvoordelen opleveren?

Naast de studie van Loss et al. (2015), wijst ook de meest recente studie onder jouw referenties (Butler et al., 2020) op het tegenovergestelde: "While concerns in relation to safety need to be considered, intake of unpasteurised milk and dairy products appear to be associated with the growth of the probiotic bacterial genus, Lactobacillus, in the human gut. More research is needed on the effect of dietary changes on gut microbiome composition, in particular in relation to the promotion of bacterial genera, such as Lactobacillus, which are recognised as being beneficial for a range of physical and mental health outcomes."

De meta-analyse van Claeys et al (2013) zit achter een betaalmuur, ben benieuwd of zij jouw claim op een of andere manier kunnen ondersteunen. De review van Macdonald et al. (2011) kan dat zover ik bezien niet. Dat boerderijkinderen op meerdere manieren worden blootgesteld aan een biodiverse bacteriepopulatie dan via het drinken van rauwe melk, zegt vrij weinig. Op basis van die info zou het net zo goed een grote rol kunnen spelen als 'niet of nauwelijks' van invloed kunnen zijn.

Vriendelijke groet van een halvegare 'wetenschapsontkenner' ;)

Expand full comment
Adriaan ter Braack's avatar

Probiotica is prima, maar rauwe melk is in de praktijk, volgens de onderzoeken, vrijwel niets gezonder dan gepasteuriseerde melk. Dus die probiotica doet ook niet zoveel. Over die ene studie kan ik het best eens zijn, maar dat is alsnog 1 studie naar een specifieke groep, die het eigenlijk niet zou moeten drinken.

Daarbij heb ik een gedeelte van het artikel ook gewijd aan die lactobacillus en het weerleggen van de claim dat bij zou dragen aan een betere gezondheid. Het specifieke stuk tekst dat je citeert onderbouwt je stelling dan ook niet, want het gaat daarin ook alleen om de groei van bacterien die de probiotica productleren en niet om de evt gezondheidsuitkomsten.

En over boerderijkinderen: het gaat er om dat omgevingsfactoren en leefstijl een rol spelen bij een andere gezondheidsuitkomst, dat wordt hard gemaakt in de referentie. Dus niet per se blootstelling aan bacteriën. En daarbij: uit de data blijkt dus niet zozeer dat ze slechts worden blootgesteld ana andere factoren oid, uit de data blijkt dat, statistisch, de rauwe melk niet oorzaak is.

Expand full comment
Else's avatar

1. Je beantwoord mijn vraag niet: welke (?) studies tonen specifiek aan dat probiotica in rauwe melk niet of nauwelijks gezondheidsvoordelen opleveren?

2. Ik benoem hierboven 2 studies, niet 1 studie die een andere richting op wijzen. Verder heb ik geen mening over wat onderzochte groepen wel of niet zouden moeten drinken. Waar het me om gaat is een zuivere behandeling van de specifieke onderzoeksvraag: heeft het drinken van rauwe melk probiotische gezondheidsvoordelen?

3. Ik heb dan ook geen stelling, behalve dat jij geen overtuigende referenties aandraagt bij jouw stelling: "In rauwe melk zit inderdaad probiotica, maar dat levert volgens onderzoeken niet tot nauwelijks gezondheidsvoordelen op"

4. Zelfs als lactobacillen geen lactose afbreken in het menselijke verteringsstelsel (je artikel levert ook voor die claim geen bewijs, maar goed), zegt dat nog niets over het veel bredere palet aan gezondheidsvoordelen dat aan dit genus wordt toegeschreven. Bij dezen een interessante review, dit jaar verschenen: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10935031/

5. Conclusie van Macdonald et al over allergie: "The collected evidence suggests an association between raw milk consumption and allergy. Epidemiological studies suggest that a number of allergen-independent environmental variables, including lifestyle choices, urban versus rural living (92), diet (68), exposure to human-made pollutants (70), and infectious and noninfectious exposures to microbes (44) influence allergic risk. One of the most consistent findings of these studies was the reduced incidence of allergic hypersensitivities and diseases among children raised on farms 64., 92., 93.; however the reasons for this association remain speculative. The hygiene hypothesis states that microbial stimulation during immune development programs host immunity in a manner that prevents hypersensitivity to ambient allergens (84). Farming environments are rich in such microbial content. Results of a meta-analysis of 25 studies reporting associations between farm and/or animal allergens, including raw milk, indicated that “farm living” had a substantial protective influence on the development of allergy (84). However, the authors suggested that the protective influence of farm living on allergic risk is likely to be multifactorial. Thus, although raw milk may contribute to a reduced risk of allergy many other factors must be present to incur protection." Hoe vertaalt dit zich tot: onderzoekers hebben negatief oorzakelijk verband tussen drinken van rauwe melk en allergie statistisch uitgesloten?

Ten overvloede: het drinken van rauwe melk brengt risico's met zich mee. Dat gegeven staat als een huis. Een onzuivere ondermijning van aannemelijke voordelen voegt daar simpelweg niets zinnigs aan toe.

Expand full comment
Adriaan ter Braack's avatar

1. Alle studies waaruit blijkt dat rauwe melk an sich geen gezondheidsvoordelen oplevert tov gepasteuriseerde. Loss et al gaat over ultraheated melk, klein verschil.

2. Dat snap ik, maar van 1 studie erken ik dat deze inderdaad je standpunt onderbouwt, zij het met haken en ogen.

3. Jawel, tal van referenties waaruit blijkt dat rauwe melk drinken geen gezondheidsvoordelen oplevert. Specifiek ihkv probiotica / allergieen #6

4. Dat geloof ik best, net zoals dst ik geloof dat er bijvoorbeeld aan vitamine E allerlei gezondheidsvoordelen worden toegeschreven. Maar in rauwe melk komen deze zo weinig voor tov gepasteuriseerde, dat ik het schaar onder “geen gezondheidsvoordelen”

5. Hier heb je gelijk, ik verwoordde het inderdaad verkeerd. Initieel beargumenteerde ik dat ihkv boerderijkinderen gezondheidsverschillen aan rauwe melk worden toegedicht en het onderzoek laat zien dat dit niet zomaar kan, niet dat rauwe melk wordt uitgesloten.

Expand full comment
Adriaan ter Braack's avatar

Ik heb het nogmaals nagevraagd bij Het Voedingscentrum ter zekerheid. Zal je laten weten wat ik terugkrijg

Expand full comment
Imco Flipse's avatar

Aha, dus de goede bacteriën in melk overleven het maagdarmkanaal niet en de slechte volgens jou en die wetenschapper dus wel?

Expand full comment
Adriaan ter Braack's avatar

Nee hoor, maar dit soort zwartwitdenken, stromannen en bewust fout interpreteren valt idd te verwachten van een orthomoleculair

Expand full comment
Marco van den Brand's avatar

Zwart wit denken is dat niet jouw handelsmerk dan? Je schrijft alleen maar zwart, het wit laat je volledig links liggen. Kijk ook eens naar mijn artikeltje over rauwe melk. Ik las jou artikel en ik heb er speciaal een Substack voor aangemaakt , bedankt vriend voor de inspiratie. https://substack.com/@alienhereonearth/note/c-84859293

Expand full comment
User's avatar
Comment deleted
Dec 14
Comment deleted
Expand full comment
Adriaan ter Braack's avatar

Sorry, maar wat je zegt klopt echt niet. In rauwe melk zit inderdaad probiotica, maar dat levert volgens onderzoeken niet tot nauwelijks gezondheidsvoordelen op. Je stelt dat veel mensen stoelgangproblemen hebben zonder daadwerkelijke cijfers en dan goochel je er een oorzaak bij, bewerkte voedsel. Maar kritiek op bewerkt voedsel is juist dat het tjokvol zout en suiker zit en het niet goed verzadigd, dat is bij gepasteuriseerde melk juist niet het geval, voor zover je even verwarmen al daadwerkelijk “bewerkt” kan noemen.

Expand full comment
Marco van den Brand's avatar

Heb jij oude onderzoeken over rauwe melk geraadpleegd dan? Ik kwam tot andere hedendaagse bevindingen; https://open.substack.com/pub/alienhereonearth/p/rauwe-melk-hartstikke-lekker-en-wetenschappelijk leuk trouwens die naam Sjamdriaan. Hoe kom je er op, past mooi wel bij je laatste artikel over die namen 😉

Expand full comment