Volgens Fajah Lourens kan gezichtscrème voor overgewicht zorgen
Volgens mij niet
Net als je denkt dat het niet gekker kan, is daar nog altijd actrice, model, dj, modeontwerpster, fitnessgoeroe en onzinfluencer in hart en nieren: Fajah Lourens.
In haar meest recente blog, die ze ook trots deelde op haar socials, beweert ze dat je overgewicht kan krijgen van gezichtscrème.
Pardon?
Angst zaaien voor Dummies
Dit lijkt natuurlijk een totaal kolderiek statement, maar vergis je niet: Fajah kent het Handboek voor Angst zaaien als influencer van achteren naar voren en speelt perfect in op de grootste vrees van haar doelgroep: overgewicht. Dit gebeurt met lachwekkende brugklasredeneringen zonder bronvermelding. Zoals we van Fajah gewend zijn.
Lees vooral even mee:
Ten eerste: ja, er is een mogelijkheid dat microplastics via de huid binnendringen. Maar de hoeveelheid die we binnenkrijgen via de lucht en ons drinken en voedsel, is vele, vele malen groter.1 Er is overigens genoeg reden tot zorgen in het kader van microplastics, maar overgewicht lijkt me erg laag op de lijst te staan.
Verder is dit natuurlijk biomedisch hink-stap-sprong. Je kunt prima zeggen dat er microplastics uit crèmes, zij het minimaal, de huid binnendringen. En je kunt prima zeggen dat sommige stoffen impact hebben op de hormoonhuishouding, hoewel dat ook altijd zeer miniem is. En je kunt ook prima stellen dat de hormoonhuishouding weer impact heeft op je gewicht. Maar dat betekent niet dat je zomaar een verband mag trekken van crème naar overgewicht.
Hetzelfde geldt voor het vervolg van het blog:
Ook hier wordt er voor allerlei andere stoffen geredeneerd dat ze overgewicht kunnen veroorzaken bij gebruik in een crème, terwijl hier dus nooit bewijs voor wordt geleverd. Vervolgens heeft ze het over benzeen/oxybenzone:
Dat oxybenzone oestrogeen ‘imiteert’, is een idee dat voortkomt uit onderzoeken2 naar ratten, die absurde hoeveelheden oxybenzone voor hun kiezen kregen3. Een onderzoek dat absoluut niet zomaar geëxtrapoleerd kan worden naar mensen, zoals elk onderzoek naar ratten. Angst zaaien over benzeen is overigens een bekend trucje van anti-zonnebrandzeloten. Trap er niet in.
Wat zegt de wetenschap
Omdat ik zelf geen dermatoloog ben, heb ik er eentje geraadpleegd, namelijk dr. Annemie Galimont. Zij heeft vijftien jaar ervaring met eczeem en andere huidaandoeningen en helpt mee bij het schrijven van richtlijnen voor dermatologie. Ook is zij actief op Instagram en voor het TikTok-kanaal Dokters Vandaag. Kortom, als iemand veel van dit soort zaken afweet, is dr. Galimont het wel. En nu had ik de dubieuze eer om bij haar aan te kloppen en haar lastig te vallen met de vraag of je van gezichtscrème overgewicht kan krijgen. Alsof je Robbert Dijkgraaf belt met de vraag of de aarde misschien niet toch wel plat is.
Haar antwoord: ‘Complete onzin. In desinformatie zit vaak een kern van waarheid en zo ook hier, maar dit geldt alleen bij belachelijk hoge concentraties.’
Dat Fajah Lourens dit alsnog gelooft, is volgens Galimont ook weer niet zo verrassend: ‘Wetenschappers maken gecontroleerd ruzie met elkaar omdat ze steeds met elkaar onderweg zijn naar een betere versie van het beste.’ Dat wil zeggen: in de wetenschap probeer je steeds de gangbare theorie onderuit te halen om zo nog dichter bij de waarheid te komen.
Galimont: ‘Hierdoor bestaat er ook wetenschappelijke literatuur die allang onderuit is geschoffeld. Fajah Lourens heeft hier geen weet van.’ Volgens Galimont haalt Lourens verouderde onderzoeken aan en oversimplificeert ze de boel. ‘Voor overgewicht is er bijvoorbeeld nooit een enkele factor die de boosdoener is. Er zijn altijd andere zaken die meespelen, zoals tijd, aanleg, psyche en externe factoren. Dat Fajah Lourens dit zo zegt is idioot.’
Poep eten
Daarbij gebruikt Fajah een typische manier van redeneren, die al eens door de mangel gehaald door Layne Norton, een bodybuilder en voedingswetenschapper. Hij kwam met dit zeer treffende voorbeeld op de proppen:4
‘Boterzuur is een van de meest voorkomende vetzuren in menselijke poep. Boterzuur versnelt vetverbranding. Boterzuur geneest leveraandoeningen en verlaagt ontstekingen. Het verlicht obesitas en verbetert celfuncties. Mensen met weinig boterzuur in hun darmen zijn vaker obees. Boterzuursupplementen kunnen dit tegengaan. Kortom, poep eten is hartstikke gezond.’
Dit is natuurlijk belachelijk, maar toch zijn alle afzonderlijke beweringen correct. De meeste beweringen hierboven over boterzuur gaan in deze echter over knaagdieren of experimenten in petrischalen. De enige claim die over mensen gaat is die over obesitas. De hoeveelheid boterzuur is daarbij niet realistisch. Om dit binnen te krijgen moet je tientallen kilo’s stront per dag naar binnen werken. Dus nee, uiteraard moet je geen poep eten om af te vallen.
Fajah redeneert op dezelfde manier en zet ook nog eens in op wat haar doelgroep het meeste angst aanjaagt: misschien wel te zwaar worden. Wat an sich, zonder de potsierlijke bewering dat het door crème kan komen, al vrij dubieus is.
Advertentie
Als je het blog helemaal uitleest, zie je onderaan dat het ook nog eens een verkapte advertentie betreft. Fajah heeft dit allemaal geschreven om uiteindelijk een uiteraard helemaal natuurlijke gezichtscrème te promoten. Met kortingscode uiteraard.
Gezichtscrème opeten?
Is het dan helemaal niet mogelijk om overgewicht te krijgen door toedoen van gezichtscrème? Nou, wellicht als je het gewoon opeet, iets waar ik Fajah Lourens ook best van verdenk, gezien de brij die er uit haar mond komt. Ik vroeg ChatGPT hoeveel je dan moet eten. Om een kilo aan te komen door gezichtscrème te eten moet je er 778 gram van eten5 en om er overgewicht van te krijgen als je 1,70 meter lang en 60 kilogram zwaar bent, moet je er 12,25 kilogram door aankomen. Dat vertaal zich naar pak ‘m beet tien kilo gezichtscrème verorberen.6 Veel dank aan Coen Dros (op Instagram @coenfirmationbias) voor de inspiratie.
Ik raad Fajah niet per se aan om nu tien kilogram crème op te gaan zitten peuzelen, maar als dat betekent dat ze even niet achter haar toetsenbord zit, worden we er denk ik allemaal beter van.
Vond je dit gratis artikel hartstikke te gek? Overweeg dan een donatie, als je mij financieel wil steunen.
Of beter nog: word lid van de betaalde nieuwsbrief, dan krijg je er iets voor terug :)
Dat kan ook via iDeal, zowel een maandabonnement als een voordelig jaarabonnement. Wel zo handig.
ChatGPT:
ChatGPT:
