Nee, onzinfluencers en Arie Boomsma maken Nederland niet gezonder
De ultieme drogreden van onzinverkopers
Bij kritiek op influencers die allerlei onzinnige gezondheidsclaims doen, iets wat ik toevallig wel eens heb, krijg je steevast hetzelfde antwoord: “Nederland is toch hartstikke ongezond, waarom focus je je niet daarop.”
Dit is een bekende drogreden, de whataboutism. Alsof je niet tegelijkertijd kritiek kan hebben op onjuiste claims én kan vinden dat er inderdaad iets gedaan mag worden aan bijvoorbeeld het groeiende overgewicht in Nederland.
Deze drogreden heeft zich desalniettemin als een olievlek van onkunde over het digitale welzijnsmoeras verspreid en wordt te pas en te onpas van stal gehaald zodra er kritiek is op gezondheidsclaims. Met name door een van de geestelijke vaders van deze drogreden: Arie Boomsma.
Het is een argument dat te kwader trouw is en enkel dient als bliksemafleider van de echte belangen.
De feiten
Om te beginnen: de gezondheid van de gemiddelde Nederlander laat zeker te wensen over. Geen twijfel mogelijk.
Uit de cijfers1 blijkt bijvoorbeeld:
50 % van de volwassen Nederlanders heeft overgewicht;
15 % ernstig overgewicht (obesitas);
Overgewicht kan gepaard gaan met allerlei gezondheidsklachten;
Zo’n tien miljoen Nederlanders hebben daarbij last van chronische aandoeningen.
Dit vraagt dus om oplossingen. Helaas blijkt dit echter een stuk complexer dan een suikertaks invoeren, even wat meer bewegen en gewoon minder grote porties eten. Of een ijsbad nemen en supplementen slikken.
Toch zijn het juist de influencers die dit soort dingen continu aanprijzen, die beweren dat ze daadwerkelijk helpen aan het oplossen van dit probleem. En kritiek op de onzin die ze aanvoeren, wordt steevast omgebogen tot het verwijt dat je dan zelf niet begaan met de gezondheid van het land.
Rauwe melk
Neem bijvoorbeeld onderstaande video van lulkoekverkoper Joep Rovers. Hij reageerde op het nieuws dat de regels voor het verkopen van rauwe melk strenger worden. Daar was hij het niet mee eens, want hij is van mening dat rauwe melk hartstikke gezond is. Wat overigens niet zo is.
Ik schrijf de tekst eronder even uit, zodat het leesbaar is en tegelijkertijd nog duidelijker wordt hoe bizar al deze beweringen zijn.
“Nou jongens, daar zijn ze weer, nieuws over rauwe melk.
[Screenshots van nieuwsartikelen over strengere regels voor de verkoop van rauwe melk.]
Op deze manier wordt het voor een boer bijna onmogelijk gemaakt om rauwe melk te verkopen.
Kijk en ik snap het ook wel, het land wordt natuurlijk steeds ongezonder, dus daar moeten we iets aan doen, dus laten we de btw op sport verhogen, laten we de btw op groente en fruit niet verlagen en laten we ook gewoon toestaan dat er per jaar 4,2 miljard wordt uitgegeven aan het promoten van ongezonde rommel. Dat we steeds meer vleesvervangers in de supermarkt krijgen, dat overal sigaretten, alcohol en andere zwaar bewerkte meuk te krijgen zijn, maar het is allemaal de schuld van de rauwe melk. Ja.”
Hier zie je de drogreden heel mooi gepresenteerd. Het voorkomen van uitbraken van infectieziekten (in rauwe melk zitten allerlei bacteriën die de kans daarop verhogen) staat namelijk compleet los van een gezonde leefstijl promoten.
Keep reading with a 7-day free trial
Subscribe to Sjamadriaan to keep reading this post and get 7 days of free access to the full post archives.