Het orthomoleculaire dieet

Valse claims, pseudowetenschap en overbodige supplementen slikken

Orthomoleculaire geneeskunde is een van de weligst tierende pseudowetenschappen van het moment. Wat betekent de term ‘orthomoleculair’ en waar komt de stroming vandaan? En waarom wordt dit sprookje inclusief supplementen als zoete koek geslikt?

De orthomoleculaire leer gaat over het optimaliseren van voedingsstoffen in het lichaam om ziekte te voorkomen en te genezen. Deze term is geïntroduceerd door chemicus Linus Pauling, die de Nobelprijs voor Scheikunde heeft gewonnen. Deze onderscheiding ging helaas gepaard met een stukje zelfoverschatting, want Pauling ging zich ook bemoeien met disciplines waar hij minder kaas van had gegeten, zoals geneeskunde en voeding.

Hij geloofde dat veel ziekten het gevolg waren van voedingstekorten en dat het aanvullen van deze tekorten met optimale hoeveelheden voedingsstoffen kon leiden tot een betere gezondheid. Hij introduceerde de term "orthomoleculair" (orthos is Grieks voor ‘goed’) om aan te geven dat de juiste moleculen (voedingsstoffen) in de juiste hoeveelheden nodig zijn voor een optimale gezondheid.

De orthomoleculaire leer begon aanvankelijk als psychiatrische behandelmethode, maar later werd het voedingsstoffen-evangelie uitgebreid naar fysieke aandoeningen.

Kwakzalverij

Orthomoleculaire therapie is een schoolvoorbeeld van kwakzalverij, al willen de aanhangers dit maar al te graag in twijfel trekken. Zo lezen we op de website van MBOG, de beroeps- & belangenvereniging in de orthomoleculaire geneeskunde:

Orthomoleculaire therapie is geen geneeskunde, het geneest namelijk niets. De orthomoleculaire leer komt in de praktijk neer op vooral 1 onderscheidend ding: supplementen voorschrijven. En dat heeft geen enkele basis in de wetenschap. Een veel gehoord argument is dan: ‘Maar niet alles is wetenschappelijk aan te tonen’, wat klopt. Maar als je naar meta-analyses van honderden studies kijkt, met in totaal miljoenen proefpersonen en tot de conclusie komt dat de voordelen van supplementen (behoudens uitzonderingen) praktisch non-existent zijn, dan kun je gerust stellen dat in deze het gros van de supplementen gewoon aantoonbaar onnodig zijn. ¹ ² ³